Od umowy zlecenia zawartej z osobą, która nie ukończyła 26 lat, ale została skreślona z listy uczniów, należy odprowadzać składki ZUS, gdyż z dniem wspomnianego skreślenia zleceniobiorca utracił status ucznia. Potwierdził to ZUS w interpretacji indywidualnej z dnia 26 lipca 2024 r., znak DI/100000/43/597/2024.
W przywołanej interpretacji podkreślono, że:
– zleceniobiorca, która posiada status ucznia do ukończenia 26 lat nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie z tytułu umowy zlecenia (tym samym nie istnieje również obowiązek opłacania składek zusowskich);
– przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń społecznych ucznia, który wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia nie ma znaczenia jego obywatelstwo, ani kraj odbywania przez niego nauki;
– jeżeli jednak umowa zlecenia została zawarta z własnym pracownikiem, który jest jednocześnie studentem lub uczniem w wieku do 26 lat, z tytułu umowy zlecenia opłacane są wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne, tj. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. W takiej sytuacji bowiem umowa zlecenia jest traktowana w zakresie ubezpieczeń społecznych jak umowa o pracę;
– status ucznia przysługuje osobie, która uczy się w jednej ze szkół wymienionych w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, czyli chodzi tu o szkołę podstawową oraz szkoły ponadpodstawowe w tym m.in. szkoła policealna dla osób posiadających wykształcenie średnie lub wykształcenie średnie branżowe, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku (art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy – Prawo oświatowe);
– za „uczniów” w rozumieniu ustawy należy rozumieć również słuchaczy i wychowanków (art. 4 pkt 20 ustawy – Prawo oświatowe);
– za ucznia, dla celów ubezpieczeń społecznych, uznaje się do 31 sierpnia osobę, która:
- – kontynuuje naukę w tej samej szkole,
- – skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w szkole, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września,
- – ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki;
– ponadto, za ucznia szkoły – do 30 września – uznaje się osobę, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe;
– osoba, która ukończyła naukę w szkole policealnej 31 maja danego roku, zachowuje status ucznia do 31 sierpnia tego samego roku. Zgłoszeniu do ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia podlega od 1 września danego roku (przy założeniu, że nie kontynuuje kształcenia na studiach wyższych i nie przedstawi płatnikowi zaświadczenia o przyjęciu na te studia);
– status ucznia (słuchacza szkoły policealnej) traci się w wyniku skreślenia z listy słuchaczy – w takim przypadku osoba nie zachowuje statusu ucznia (słuchacza) do końca roku szkolnego, lecz traci go z dniem skreślenia z listy słuchaczy.
– zleceniobiorca, który nie ukończył 26 lat i który został skreślony z listy uczniów podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia i za taką osobę należy opłacać składki na ubezpieczenia społeczne.
Status ucznia traci się w wyniku ukończenia szkoły lub skreślenia z listy uczniów/słuchaczy. W tym drugim przypadku dana osoba nie zachowuje statusu ucznia/słuchacza do końca roku szkolnego (czyli w tym kontekście do 31 sierpnia), lecz traci go z dniem skreślenia z listy uczniów/słuchaczy.
